شک و تردید مردم آمریکا به اخبار منتشر شده در شبکه‏ های اجتماعی

پژوهش خبری صدا و سیما: در محیط رسانه ‏ای اشباع شده امروزی در ماه‏ های فوریه و مارس 2016 پژوهشی به سفارش و بودجه آسوشیتدپرس و موسسه مطبوعات آمریکا در سراسر آمریکا توسط دانشگاه شیکاگو و با همکاری آسوشیتدپرس انجام شد که نتایج این مطالعه به صورت خلاصه زیر ارائه می ‏شود.

این پژوهش کیفی با استفاده از روش مردم‏ نگاری و گروه کانونی انجام شده است خطای نمونه‏ گیری آن 2.9 -+ بوده و پژوهش با درجه اطمینان(confidence level) 95% انجام شده است. در مرحله اول رفتارهای 36 نفر از مشارکت‏ کنندگان مصرف‏ کننده خبری در فعالیت ‏های آنلاین مورد مطالعه قرار گرفت و رفتارها و نگرش‏ های خبری آنها بررسی شد سپس 18 نفر از این مصرف‏ کنندگان خبری در بحث‏ های فروم خبری در 2 مارس 2016 در فیلادلفیا شرکت کردند. هر بخش فروم خبری 2 ساعت طول کشید و در هر بخش 6 نفر با رفتارهای خبری مشابه شرکت می‏ کرد.

هدف این پژوهش شناسایی ویژگی ‏های کیفی خبر برای جلب اعتماد مردم به اخبار است و این پژوهش به این نتیجه رسید که به طور کلی مردم 4 ویژگی برای قابل اعتماد بودن خبر انتظار دارند:

1. عادلانه و منصفانه بودن خبر

2. متعادل بودن خبر

3. دقیق بودن خبر

4. کامل بودن خبر

هرچند معنای دقیق مدنظر پرسش‏ شوندگان از این اصطلاحات مشخص نیست مشکل مهم تر بعدی این است که نمی ‏دانیم سازمان‏ های خبری چگونه می‏ توانند به چنین اهدافی دسترسی پیدا کنند؟

داده ‏ها با استفاده از AmeriSpeak Panel گردآوری شده است و واحد مطالعه،خانواده ‏های آمریکایی بوده است. اعضای پانل به صورت تصادفی از جمعیت آماری مدنظر(AmeriSpeak Panel)انتخاب می ‏شدند و در این مطالعه 2.014 خانواده بررسی شدند. نظرسنجی از پاسخ‏ دهندگان را مصاحبه‏ کنندگان آموزش دیده و به صورت مصاحبه تلفنی انجام دادند.

یافته ‏های پژوهش:

چه عواملی موجب اعتماد مردم به منبع خبری می ‏شود؟

85 % از بزرگسالان معتقدند که دقیق بودن خبر عامل مهمی در اعتماد به منبع خبری است.

76 % از بزرگسالان معتقدند که نقل خبر با آخرین جزئیات، مهم ترین دلیل اعتماد آنها به منبع خبری است.

72 % از بزرگسالان معتقدند که ارزش گزارش‏ های خبری به تمرکز وخلاصه بودن آنها بستگی دارد.

63 % از مصرف‏ کنندگان خبرهای دیجیتالی معتقدند که خبرها نباید اسپانسر تبلیغاتی داشته باشد (محدوده خبر و تبلیغات باید جدا باشد)

79 % از مصرف‏ کنندگان خبرهای سیاسی، ارزش بالایی برای آمار و اظهار نظرخبرگان سیاسی درگزارش ‏های سیاسی قائل‏اند.

53 % از مصرف ‏کنندگان خبرهای سبک زندگی می‏ گویند منبع خبرهایی که آنها را سرگرم می‏ کند اهمیتی ندارد.

12 % از مصرف ‏کنندگان خبرهای فیس بوک اعتماد زیادی به مطالب فیس بوک دارند.

پژوهش به نهادینه سازی نقش تعیین کننده اعتماد درمخاطب کمک می ‏کند.

برندون یکی از مصرف‏ کنندگان خبرهای سبک زندگی در طی فوکوس گروپ در فیلادلفیا گفت: «اگر اعتمادی نباشد، ارتباطی وجود نخواهد داشت. چرا انرژی خود را در جایی صرف می‏کنی که من اعتمادی ندارم، درحالیکه منابع دیگری هستند که من به آنها اعتماد دارم».

با این پژوهش مصرف ‏کنندگان خبرها ارزش ‏های اعتماد مانند عدالت، تعادل، دقت و کامل بودن در خبر را دوباره تایید کردند و حداقل دو سوم از آمریکایی ‏ها هریک از این اصل‏ ها را به اندازه دیگری با اهمیت می‏ دانستند. اما این مطالعه به دنبال این است که بداند وقتی کسی از دقت یا عدالت حرف می‏زند چه معنایی مدنظر دارد و یا اینکه مردم ترجیح می‏ دهند خبرها چگونه به آنها ارائه شود.

برخی از یافته ‏های پژوهش در این حوزه به شرح زیر است:

1. دقت اصل مهم اعتماد است. 85% از آمریکایی‏ هادقت را مهم ترین وظیفه سازمان ‏های خبری ارزیابی می‏ کنند و آن را بالاتر از سه اصل دیگر می ‏دانند. سازمان‏ های خبری باید حقایق را بگویند. در بررسی بیشتر معلوم می‏ شود آنها معتقدند صرف‏نظر از موضوع خبر، حقایق باید گفته شود (در همه موضوعات خبری).

2. دومین عامل با ارزش در اعتماد، به هنگام بودن است. سه چهارم بزرگسالان می ‏گویند بسیار اهمیت دارد که گزارش‏ های خبری به همراه آخرین اخبار و اطلاعات با سرعت اطلاع ‏رسانی شود. این چیزی است که همه رسانه‏ ها در عصر دیجیتال بر آن اتفاق نظر دارند و رقابت می‏ کنند.

3. سومین عامل مورد تاکید آمریکایی‏ ها، شفافیت است 72% از پرسش ‏شوندگان معتقدند که گزارش‏ های خبری باید مختصر و متمرکز تنظیم شده باشد.

4. در مورد خبرهای رسانه‏ های آنلاین 3 عامل دیگر نیز اهمیت دارند:

· 63 % معتقدند تبلیغات نباید در خبرها پخش شود. حیطه خبر و تبلیغات باید جدا شوند.

· سایت یا اپلیکیشن خبر باید سریع لود شود.

· محتوا باید از طریق گوشی نیز قابل دسترس باشد.

5. یکی از اکتشافات جدید در این مطالعه این است که دلایل اعتماد مردم به یک خبرگزاری متفاوت است به عنوان مثال 76% مردم ترجیح می‏ دهند در اخبار مسائل داخلی، منبع خبر به صراحت گفته شود و خبر با آمار و اطلاعات و جزئیات اعلام شود اما در مقابل در مورد خبرهای سبک زندگی تنها 48% مردم چنین انتظاری دارند. در مورد خبرهای سیاست ملی، 80% افراد انتظار دارند منبع خبر به صراحت معلوم باشد خبر با دقت بالایی تنظیم شود و متمرکز و جامع و مانع و کامل باشد اما این انتظار در مورد خبرهای ورزشی 61% است.اما فراتر از منبع خبر، مردم 54% به خبرهای ورزشی و 53% به خبرهای سبک زندگی و سرگرمی و 30% به خبرهای سیاسی علاقمند هستند.

6. ارائه موضوعات مختلف به صورت دیجیتالی و آنلاین با توجه به موضوع مورد بررسی، رتبه‏ بندی خاصی دارد. کسانی که اخبار ترافیک و آب و هوا را پیگیری می‏ کنند دوست دارند این خبرها را بر روی گوشی خود نیز دریافت کنند(72% می‏ گویند دریافت اطلاعات بر روی گوشی اهمیت دارد) اما 55% از مصرف‏ کنندگان خبرهای سیاسی ملی متمایل به دریافت این نوع خبرها بر روی گوشی خود هستند.

7. افرادی که در شبکه‏ های اجتماعی حضور دارند به این خبرها با شک و تردید نگاه می ‏کنند. فقط 12% مخاطبان فیس بوک به اخبار آن اعتماد دارند. در این میان بالاترین اعتماد به لینکدین با آماری برابر 23% از مخاطبان است.

8. برای غلبه بر شک و تردید خبرهای موجود در فیس بوک 66% برای اعتماد به خبرها به منبع اصلی سازمان تولیدکننده خبر توجه می ‏کنند و تنها برای 48% از افراد شهرت منتشرکننده خبر اهمیت دارد.

9. از هر 10 نفر آمریکایی 4 نفر (حدود 38%)معتقدند که اعتماد آنها به دلیل اتفاقی که در پخش اخبار رخ داده است مخدوش شده است و در این رابطه تعصب یا سوگیری خبری و اخبار نادرست مسبب اصلی بوده است.

تیموتی یکی از شرکت‏ کنندگان مسن در برنامه گفتگویی در فضای مجازی می ‏گوید: «اگر من به منبع خبری که شنیده ‏ام اعتماد کنم، آن را برای دوستان و خانواده‏ام تعریف یا ارسال می ‏کنم یا آنها را برای دیدن یا شنیدن آن مطلب خاص تشویق می‏ کنم و یا در یوتیوب صفحه خودم آن را با دیگران به اشتراک می ‏گذارم و آنها را ترغیب می‏ کنم به آنها محتوای خاص توجه کنند».

این مطالعه نشان داد که ارتباط محکمی بین اعتماد به خبر و تعامل با خبر وجود دارد 28% از افرادی که برای خبرها اهمیت قائل‏اند بیش از سایرین تمایل دارند که در قبال دریافت خبرهای مورد علاقه خودشان به منبع معتبر خبری وجه پرداخت کنند مخالفین پرداخت وجه 20% هستند. 55% از افراد موافق به اشتراک گذاشتن خبرهای مورد اعتماد خود با دیگران هستند و مخالفان آن 32% هستند. 40% از افراد تمایل دارند خبرهای مورد علاقه خودشان را از منابع شبکه‏ های اجتماعی پیگیری کنند و 26% مخالف هستند.

در این بررسی تفاوت نسل‏ ها در تاثیر بر اعتماد مخاطب به منبع خبری مشاهده می‏ شود. بزرگسالان مسن‏تر و جوانتر عقاید مشابهی در اعتماد به منبع خبری دارند. آمریکایی ‏های جوانتر گرایش بیشتری به عملکرد و ارائه دیجیتالی دارند.

نژادها و قومیت ‏های مختلف علاقمند هستند جوامع و مردم خودشان را در خبرها مشاهده کنند.

گرایش ‏های مختلف سیاسی در اعتماد افراد به منبع خبری تاثیری ندارد.

مترجم : معصومه اسمعیل نژاد ؛ دانشجوی دکتری مدیریت رسانه