از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز ایلام؛ دختران مرزنشین، روزگاری بدون رؤیا می‌مردند و امروز هم از معمولی‌ترین داشته‌های دیگران رؤیا‌های محال می‌بافند. دختران زیبایی که بعد از سنین کودکی دیگر مو‌های طلایی و چشم‌های رنگی آن‌ها در داخل صورت برنزه شده اشان جلوه‌ای ندارد؛ اما تعدادی از آن‌ها برای تغییر تا پای حرف شنیدن و سرزنش شدن و تا گرفتن لقبِ هنجارشکن، پای این هدف ایستاده اند؛ گرچه هنجارشکنی همیشه هم بد نیست و گاهی به معنای نجات گروهی از انسان‌ها و نسل‌های بعدی آن هاست.

او اولین زنِ هنجارشکنِ این منطقه است که ورزش بانوان را از ضد ارزش بودن در میان مردم به ارزش تبدیل کرد؛ کسی که می‌گوید وقتی در دانشگاه رازی کرمانشاه به عنوان دانشجو پذیرفته شد، سال ۹۷ در اولین دوره قهرمانی مسابقات فوتسال شرکت کرد و پس از آن در سال ۷۸ که برای اولین بار مسابقات فوتبال بانوان کلید خورد، او در تیم صنعت کرمانشاه بازی می‌کرده است.

دعوتی که سرآغاز تحولی بزرگ بود
آزادی دعوتش به اردوی تیم ملی را نقطه‌ی عطفی در تغییر دیدگاه مردم منطقه اش می‌داند و می‌گوید: پس از این اتفاق، مردم به دیدنم می‌آمدند و از نحوه انتخابم در تیم ملی می‌پرسیدند؛ آن‌ها می‌گفتند دختران ما هم با اصرار می‌خواهند فوتبال بازی کنند.
این مربی تأثیرگذار در تغییر نگرش مردم نسبت به ورزش به ویژه رشته‌ی فوتبال ادامه می‌دهد: خودم هم تا قبل از دعوتم به تیم ملی با مقاومت خانواده ام مواجه بودم؛ ولی بعد از این اتفاقِ بسیار خوب، از سوی آن‌ها تشویق هم می‌شدم؛ و این موفقیت‌ها ادامه پیدا می‌کند تا این که امروز خود را به عنوان استعدادیاب کشوری مطرح کرده است.
این مربی پایه می‌افزاید: کم کم علاقه‌مندان به این ورزش و حتی رشته‌هایی مثل والیبال را دعوت می‌کردم و از میان آن‌ها استعداد‌های مختلف را شناسایی و به جامعه فوتبال معرفی می‌کردم. استعداد‌هایی که در سال‌های متوالی از بهترین‌های تیم پالایشگاه گاز استان و تیم ملی بوده و هستند.

کارت قرمزِ فقر به استعداد‌های برتر
او در ادامه می‌افزاید: مشکلِ مردمِ این بخش، فقر و محرومیت است اگر زمانی این فقر، فرهنگی بود، امروز، اما مادی است و خانواده‌ها به خاطر مسائل مالی اجازه پرداختن به ورزش، آن هم به صورت حرفه‌ای و قهرمانی را به فرزندانشان نمی‌دهند در صورتی که این منطقه، قهرمان خیز است و استعداد‌های بسیار خوبی در زمینه ورزش‌های قهرمانی به ویژه رشته فوتبال بانوان دارد؛ به گونه‌ای که همواره دروازه بان‌های موفق و ثابت تیم ملی از میان فرزندان زرین آباد بوده اند.

سوت همدلی دردلِ کمبود‌ها
این پیشکسوت تیم ملی فوتبال بانوان می‌گوید: در کلاس‌های مختلف مربیگری و داوری که شرکت می‌کنم، تعدادی توپ و لباس هدیه می‌دهند که تمام آن‌ها را در بین بچه‌ها تقسیم می‌کنم و حتی تعدادی از آن‌ها هزینه رفت و آمد و تهیه لوازم را ندارند؛ برای همین با حقوق اندکی که از شورای شهر می‌گیرم به آن‌ها کمک می‌کنم.
اما مشکلی که این مربی پایه با دغدغه زیاد از آن می‌گوید برکناری بازیکنان بزرگسال از سن ۲۰ سالگی است.
وی می‌گوید بازیکن سازی می‌کنیم و درست زمانی که به پختگی و توانایی بالایی رسیدند، سرمایه سوزی می‌شود و آن‌ها را کنار می‌گذارند.
او برای علاقه‌مندان بی بضاعت در رشته‌های مختلف پینگ پونگ، والیبال، فوتسال و ... هم با هزینه‌ی شخصی اش لوازم و امکانات می‌خرد؛ اما به جز این دغدغه‌ها از بی اقبالی مسئولان نسبت به توانمندی و استعداد مناطق محروم استان گلایه‌مند است و می‌گوید سال هاست که مدرک داوری اش را گرفته است، اما با این وجود نه کارت داوری برای او و دیگر داوران شهرستان‌های استان صادر کرده اند و نه اجازه‌ی داوری به آن‌ها می‌دهند؛ حتی برای مسابقات مدارس هم تنها از دو، سه نفر مشخص استفاده می‌شود.
وی ضمن ابراز رضایت از حمایت‌های مدیرکل ورزش و جوانان استان خواستار پیگیری این موضوع از سوی وی شد.
با مدیرکل ورزش و جوانان تماس گرفتم، علی شایی وقتی از این معضل آگاه شد، قول مساعد داد تا این موضوع را بررسی و پیگیری کند.

از نقطه صفر مرزی تا سنگربانی تیم ملی
به سراغ یکی از شاگردان خانم آزادی که دروازه بان تیم ملی و همسایه‌ی مربی ست هم رفتم. فاطمه عزیزی از شرایط سختی گفت که تا عادی شدنش رنج بسیاری را بر آن‌ها تحمیل کرد.
او می‌گوید: خانواده ام با فوتبال بازی کردنم به شدت مخالف بودند. در گرمای بالای ۵۰ درجه‌ی زرین آباد باید ساعت ۲ عصر برای تمرین بیرون می‌رفتیم. پدرم می‌گفت دختر نباید این ساعت از روز بیرون باشد، مردم پشت سرمان حرف می‌زنند. خلاصه اش را بخواهم بگویم فوتبال برای خانم‌ها برابر بود با جنایت و انجام یک کار خلاف و غیر اخلاقی.
سال ۸۶ من ۱۰ ساله بودم که به اردوی تیم ملی نوجوانان دعوت شدم، با وجود مخالفت پدر و برادرم، به خاطر علاقه‌ی زیادی که به فوتبال داشتم، همراه یکی از دوستانم از آبدانان که او هم دعوت شده بود، سوار اتوبوس شدیم و بعد هم یک ماشین دربست گرفتیم و سر وقت به باشگاه رسیدیم. در آن مسابقات به عنوان دومین دروازه بان برتر کشور انتخاب شدم. یکی از نقاط قوتم در دروازه بانی این است که خوب پنالتی می‌گیرم؛ اما شگردش را نمی‌گویم، چون دستم رو می‌شود.

از خار سرزنش‌ها تا کشاورزی بانوی دروازه بان
ما از طرفی با مخالفت‌ها و سرزنش‌های خانواده و اطرافیان مواجه بودیم و از طرف دیگر هم امکانات نداشتیم. ۴۰ نفر بودیم که با یک توپ بازی می‌کردیم. هر وقت مشکل امکانات یا هزینه ایاب و ذهاب برای رفتن به مسابقات و اردو‌ها داشتیم، خانم آزادی به ما کمک می‌کرد.

پدرم کشاورز بود و چندسال است که به خاطر دیسک کمر روی تخت خوابیده و مادرم هم به خاطر کار زیاد و سنگین کشاورزی دیسک کمر گرفته و او هم زمینگیر شده است؛ بنابراین از نظر مالی نمی‌توانستم انتظار زیادی از آن‌ها داشته باشم؛ بنابراین به تیم‌های مختلف پالایشگاه گاز ایلام، استقلال تهران، خیبر خرم آباد و راه یاب ملل سنندج رفتم و از این طریق توانستم کمک خرج خانواده باشم، حتی وقتی که نیاز باشد در کار‌های کشاورزی هم به خانواده کمک می‌کنم. پدرم کنار زمین می‌نشیند و من را راهنمایی می‌کند، من هم بیل می‌زنم و بیشتر وقت‌ها تا ساعت ۱۲ شب مسیر آبیاری زمین را درست می‌کنم. من با وجود این که تحصیلاتم در رشته‌ی علوم ورزشی است، اما به کارگیری نشده ام و این در حالی است که عضو تیم ملی هستم و مقام‌هایی را هم با تیم کسب کرده ام.
این موضوع را با مدیرکل ورزش و جوانان مطرح کردم، علی شایی گفت: تنها ورزشکارانی که قهرمانی المپیک یا مقام اول مسابقات جهانی داشته باشند، شامل قانون جذب می‌شوند.

سوت آغازی که آغاز مشکلات بود
به سراغ مربی تیم پالایشگاه گاز که رفتم او هم از سختی‌های پرداختن به فوتبال گفت و اینکه از سال ۸۲ تا ۸۸ در رشته فوتسال فعالیت کرده و موفقیت‌های زیادی به دست آورده است و این که سال ۷۸ که مسابقات لیگ برتر بانوان با حضور ۶ تیم در کشور برای اولین بار کلید خورد، ایلام شرکت نکرد، چون اصلا نمی‌دانستند که بانوان هم می‌توانند فوتبال بازی کنند.
ایناس آراسته نژاد می‌گوید: سال ۸۸ رییس هیات فوتبال، آبختی سنجابی مجوز لیگ برتر را با اسپانسری پالایشگاه گاز ایلام گرفت و تازه مشکلاتمان شروع شد. برخی از مسئولان اجازه ورود به زمین را به ما نمی‌دادند و می‌گفتند دختر را چه به فوتبال؟!
اوایل با مانتو و حتی کاپشن در هوای گرم بازی می‌کردیم و واقعا خیلی برایمان سخت بود. بعد از گذشت یکسال بالاخره موفق شدیم با لباس مخصوص فوتبال بانوان بازی کنیم.

تاریخچه‌ی مشکلاتی که فقط بومی نبود
اما این مشکلات فقط مختص ایلام نیست، تا اوایل دهه بیست ورزش کردن در میان زنان و دختران ایرانی محلی از اعراب نداشته و اصلا موضوعی بسیار عجیب تلقی شده است.
قبادی کارشناس حوزه ورزش می‌گوید: رد پای این تفکر نادرست را هنوز هم می‌شود در نقاط مختلف ایران دید، یعنی دختران و زنان این مرز و بوم از ورزش کردن به صورت حرفه‌ای نهی می‌شوند.
تصویب قانون ورزش اجباری در مدارس در تاریخ شانزدهم شهریور ماه ۱۳۰۶ گام بسیار بزرگی برای ورزش زنان محسوب می‌شود.
در سال‌های بعد تغییرات قابل توجه در نگرش به نوع ورزش زنان و البته انگیزه‌ها و استعداد‌های ورزشکاران زن باعث شد، ورزش بانوان حالت جدی تری به خود بگیرد.
با پیروزی انقلاب اسلامی و شرایط جنگ تحمیلی ورزش بانوان با وقفه‌ای طولانی روبه رو شد، اتفاقی که ورزش مردان را نیز تحت تاثیر خود قرار داد.

وی دهه هفتاد را آغازی نه چندان قدرتمند برای شروع دوباره ورزش بانوان می‌داند، دهه‌ای که آغازگر اتفاقاتی است که بعد‌ها نتایج مثبتی را در پی داشت. تشکیل تیم‌هایملی، آغاز استعدادیابی‌های مختلف، برگزاری رقابت‌های مختلف کشوری، استانی ومنطقه‌ای و اعزام بانوان ورزشکار و تیم‌های بانوان به رقابت‌های برون مرزی اتفاقات مهم این دهه در حوزه ورزش بانوان بود؛ اما با تمام این احوال، باز هم فعالیت‌های ورزشی بانوان در دهه هفتاد کمرنگ بود.

به هر حال زیر ساخت‌های ورزشی در این دهه برای حوزه بانوان در نظر گرفته شد و فعالیت و تکاپوی ورزش مدارس و دانشگاه‌ها نیز جان گرفت.
رشته‌هایی مانند شطرنج و تیراندازی در آن سال‌ها از جایگاه بهتری حتی در میان رشته‌های اعزامیِ برون مرزی برخوردار بود؛ اما با گذشت زمان رشته‌های دیگر همچون تکواندو، فوتسال، فوتبال و ... وارد عرصه‌ی کارزار برای بانوان شد.
قبادی تصریح کرد: دهه هشتاد خود، داستان جداگانه‌ای برای ورزش بانوان دارد؛ هر چند بسیاری از اتفاقات ورزشی این دهه متاثر از جریانات دهه هفتاد بود؛ اما اعزام بانوان ورزشکار به رقابت‌های برون مرزی بیشتر شد. ورزشکاران مطرح بیشتری از جامعه ورزش بانوان به ایران معرفی شد و فعالیت‌های برون مرزی در رشته‌های تیمی مانند: فوتسال، فوتبال و والیبال بیشتر شد.
هر چند در این دهه مثل همیشه کاستی‌های فراوانی در بُعد سخت افزاری و امکانات دیده می‌شد؛ اما در برخی از موارد اقدامات خوب و آینده داری صورت گرفت که بعد‌ها به قهرمانی و نتیجه گیری برخی از فدراسیون‌ها در رقابت‌های برون مرزی منجر شد؛ پای مدرسان و مربیان خارجی به ورزش بانوان ایران باز شد و در این دهه بانوان ایرانی به رقابت‌های آسیایی رفتند، پرچمدار المپیک شدند و حضور در رقابت‌های جهانی را تجربه کردند.

دهه نود، دهه‌ای طلایی برای ورزش بانوان است؛ یعنی زمانی که مدال‌های جهانیِ بیشتری به سبد ورزش بانوان ایران اضافه شد و نکته مهم‌تر از آن حضور چشمگیر بانوان ایرانی در رقابت‌های المپیک و پارالمپیک بود. در این دهه ورزش بانوان ایران بیشتر از هر زمان دیگری طعم «نخستین»‌ها را چشید. نخستین سهمیه المپیک ایران در رشته پینگ پنگ، نخستین بانوی معلول ایرانی که هر دو سهمیه المپیک و پارالمپیک را به دست آورد، نخستین مدال جهانی کاراته، نخستین قهرمانی تیم ملی فوتسال بانوان در آسیا و نخستین مدال در المپیک و چندین مورد قابل توجه دیگر.

فراز و فرود‌های ورزش بانوان در ایلام
معاون توسعه ورزش بانوان ایلام هم در خصوص تاریخچه ورزش در این استان می‌گوید: ورزش بانوان به بعد از انقلاب و دهه‌ی ۷۰ برمی گردد که در آن مقطع به صورت بسیار محدود و در قالب رشته‌های سالنی و توپی بود.
نیک سرشت می‌افزاید: در دهه‌ی ۸۰ علاوه بر ورزش‌های توپی و رزمی، رشته‌هایی مثل کوهنوردی و دو و میدانی که مختص فضا‌های باز بود، فعالیتش را آغاز کرد و تا رده‌های ملی نیز پیش رفت.
وی تصریح کرد: ورزش بانوان در دهه‌ی ۹۰ به بلوغ و رشد قابل ملاحظه‌ای رسیده است و بانوان ورزشکار ایلامی در رشته‌های مختلف توانسته اند در سطح تیم ملی توانایی هایشان را بروز دهند.

کسب سکو‌های افتخار با وجود کمبود‌ها
وضعیتی که مربی تیم پالایشگاه گاز ایلام هم امروز از بهبود دیدگاه‌ها در این استان می‌گوید و ادامه می‌دهد: در حال حاضر نگاه خانواده‌ها خیلی تغییر کرده، در واقع موفقیت و پافشاری بچه‌ها بر روی اهدافشان باعث این تغییر نگرش شد؛ اما مشکلی که همچنان گریبانگیر تیم است، مشکلات مالی است.

• مقام اول مسابقات دانشجویان دانشگاه آزاد سراسر کشور
• مقام اول مسابقات جام کوثر
• نایب قهرمان المپیاد دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور
• افتخار حضور در تیم ملی با ۶ عضو اصلی
• جام اخلاق مسابقات خرم آباد
• کسب کفش طلایی ایران از سال ۸۶ تا ۹۵- خانم حاتم نژاد- پست مهاجم
  و ...

موسس فوتبال بانوان می‌گوید: با توجه به این که مسابقات بانوان در صداوسیما پخش نمی‌شود، هیچ سرمایه گذاری حاضر نمی‌شود که حامی مالی تیم شود؛ بنابراین با مشکلات مالی عدیده‌ای مواجه هستیم.
ایناس آراسته نژاد می‌افزاید: با توجه به پوشش اسلامی بانوان فوتبالیست اگر مسابقات پوشش داده شود کمک شایان توجهی به تیم خواهد شد، تیمی که برعکس تیم آقایان نتایج بسیار خوبی می‌گیرد و سقوط هم نکرده است.
وی می‌گوید: تیم ما با وجود کمبود امکانات توانسته است تیم‌هایی مانند استقلال تهران را با تفاضل گل بالا و ۶ گل شکست بدهد، تیمی که از نظر مالی تفاوت بسیاری با تیم ما دارد و در حالی که تیم‌های متمول حذف می‌شوند ما جایگاهمان را در جدول حفظ کرده ایم.

این روز‌های ورزش بانوان...
بنابر گفته‌ی معاون توسعه ورزش بانوان ایلام، در حال حاضر ۱۰۸۹ بانوی ورزشکار سازمان یافته در ۴۳ رشته‌ی تیراندازی، تکواندو، فوتبال، کاراته، هاکی، کبدی، وزنه برداری و ووشو مشغول فعالیت هستند که از این تعداد در سال جاری ۷۰ نفر به تیم ملی دعوت شده اند و ۱۷ نفر نیز ملی پوش هستند.
حمیرا نیک سرشت گفت: وضعیت ورزش بانوان ایلام در برخی از شاخص‌ها از جمله کسب مدال و افتخار آفرینی تحت عنوان شاخص قهرمانی از میانگین‌های کشوری نیز بالاتر است.

"وی" با تاکید بر توانمندی استعداد‌های استان در رشته‌های مختلف ورزشی اظهار کرد: بانوان ایلام تا سطوح بین المللی و رویداد مهم المپیک توانمندی خود را به اثبات رسانده اند.
نیک سرشت ادامه داد: علاوه بر اماکن دولتی، ۲۱۷ باشگاه خصوصی، ویژه‌ی بانوان در استان فعال است و به ازای هر نفر از بانوان، ۹۱ سانتیمتر فضای ورزشی وجود دارد؛ اما فضای اختصاصیِ ویژه وجود ندارد.
وی، اما در خصوص سرانه غیر اختصاصی فضا‌های ورزشی بانوان که به طور کلی در کشور حدود ۳۸ درصد کل فضا‌ها است، گفت: این میانگین در ایلام با حدود ۳۰ درصد در موقعیت متوسط به بالا نسبت به برخی از استان‌ها قرار دارد.
نیک سرشت تشریح کرد: وضعیت سرانه فضای ورزشی با درآمد‌های ملی و استانی ارتباط مستقیم دارد. با توجه به شرایط موجود و تحریم‌های ظالمانه، سیاست گذاری پیش رو، توجه به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد است، با این وجود پیگیری طرح احداث مجموعه ورزشی بانوان با امکانات و ظرفیت‌هایی مانند: سالن مسابقات و تمرین، چمن رو باز، پیست دو ومیدانی، زمین‌های خاکی والیبال و تنیس و پیگیری ردیف اختصاصی اعتباری برای حوزه بانوان از اقدامات مهم مدیر کل ورزش و جوانان استان است که از طریق فراکسیون ورزش مجلس در حال پیگیری است.

تأکید بر توسعه
مهین فرهادی زاده معاون توسعه ورزش بانوان وزیر ورزش و جوانان در سفر به ایلام ضرورت توجه به توسعه ورزش بانوان در ایلام و شرکت در همایش توسعه ورزش بانوان این استان، بر توجه به توسعه زیرساخت‌های ورزشی بانوان در ایلام تاکید کرد.

وی با اشاره به درخشش ورزشکاران ایلامی در میادین ملی، بین المللی و جهانی تاکید کرد: دختران این استان همواره نشان داده اند با همت و اراده می‌توانند در همه صحنه‌ها و میادین، پرچم پرافتخار ایران را به اهتزار درآورند.
فرهادی زاده همچنین به وجود ذخائر نفت و گاز در استان ایلام اشاره کرد و از مدیران این حوزه خواست با حمایت‌های مالی خود، پشتوانه ورزش در ایلام باشند.

دختران ایلامی، به ویژه مناطق مرزی و محروم، در مقابل همه‌ی بی امکاناتی ها، دوری و بن بست جغرافیایی و تمام مشکلات فرهنگی و فقرمالی که سنگ پیش پایشان می‌اندازد، ایستاده اند تا بگویند که ما هستیم و می‌توانیم.
آن‌ها حرفشان را در پای عمل زدند، حالا نوبت مسئولان است که موانع را از مسیر موفقیت و پیشرفت این بانوان سخت کوش و با راده بردارند تا بیش از این شاهد افتخارآفرینی شان، برای کشور باشیم.

نویسنده: زهرا پوراسماعیل

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی

از نقطه صفر مرزی تا تیم ملی