جای خالی زغال سنگ در سبد انرژی ایران

سعید صمدی در مصاحبه با خبرنگار تحریریه معدن خبرگزاری صدا و سیما گفت: ۱۳۰ معدن زغال سنگ در ایران فعال است که بخشی از آن زغال سنگ متالورژی است و بخشی هم حرارتی. زغال سنگ متالورژی در صنعت فولاد کاربرد دارد، اما می‌توان از زغال سنگ حرارتی در تامین انرژی استفاده کرد.

وی افزود: از این معادن سالانه ۴ میلیون تن زغال سنگ خام برداشت می‌شود که ۲ میلیون تن به کنسانتره تبدیل می‌شود و در صنایع به کار می‌رود.

دبیر انجمن زغال سنگ ایران، میزان مصرف سالانه زغال سنگ حرارتی در کشور را یک میلیون تن عنوان و اضافه کرد: این میزان مصرف فاصله بسیار زیادی با کشور‌های همسایه مانند ترکیه و پاکستان با ۱۱۰ و ۴۵ میلیون تن مصرف، دارند.

آقای صمدی بر لزوم ایجاد و احداث نیروگاه‌های زغال سوز تاکید کرد و گفت: با توجه به ناترازی گاز و برق، توجه به این ماده راهبردی ضروری است.

وی به تاخیر بیش از ۳ دهه‌ای ساخت نیروگاه زغال سوز طبس هم اشاره کرد و گفت: اوایل دهه ۷۰ احداث این نیروگاه آغاز شد، اما به دلایل مختلف از جمله اقتصادی نبودن آن تاکنون بلاتکلیف مانده و پیشرفتی ندارد در حالی که حوضه زغال‌سنگ طبس به عنوان بزرگ‌ترین حوضه زغال‌سنگ کشور، بیش از ۷۵ درصد از ذخایر زغال‌سنگ ایران را در خود جای داده است.

دبیر انجمن زغال سنگ ایران علت عدم استقبال از نیروگاه‌های زغال سوز را قیمت ارزان گاز بیان کرد و گفت: اگر قیمت گاز نیروگاهها، ۳۰ درصد قیمت جهانی می‌شد توجه به زغال سنگ هم افزایش پیدا می‌کرد، اما این همه نعمت خدادادی در دل زمین مانده و کشور هم با ناترازی گاز و برق مواجه شده است.

آقای صمدی مهمترین نگرانی درباره استفاده از زغال سنگ را بحث گرمایش جهانی عنوان کرد و گفت: همه سوخت‌های فسیلی به نوعی در گرمایش جهانی نقش دارند و اگر زغال سنگ به خوبی به کک تبدیل شود آلایندگی آن کمتر از مازوت است.

وی زغال‌سنگ را یکی از مهم‌ترین منابع انرژی فسیلی در جهان دانست و افزود: این مواد نقش کلیدی در صنایع مختلف از جمله تولید فولاد، سیمان و نیروگاه‌های حرارتی دارد؛ این ماده معدنی از تجزیه گیاهان و مواد آلی در شرایط خاص زمین‌شناسی طی میلیون‌ها سال به وجود آمده و به دلیل دارا بودن مقادیر بالای کربن به عنوان یک منبع انرژی مؤثر و مقرون‌به‌صرفه شناخته می‌شود.

دبیر انجمن زغال سنگ ایران به جایگاه ایران در منابع زغال سنگ اشاره کرد و گفت: ایران یکی از کشور‌هایی است که ظرفیت بالایی برای بهره‌برداری از این ماده معدنی دارد، ذخایر زغال‌سنگ ایران عمدتاً در دو ناحیه طبس (استان خراسان‌جنوبی) و البرز (استان‌های مازندران، گلستان و سمنان) قرار دارند و ذخایر زغال‌سنگ طبس به لحاظ کیفیت، به ویژه در تأمین زغال‌سنگ کک‌شو که ماده اولیه صنعت فولاد است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

آقای صمدی گفت: درخصوص استفاده نکردن از ظرفیت ۶۰۰ میلیون تنی زغال سنگ طبس و خودسوزی این منابع بزرگ گفت: هر چند از این منابع بزرگ خدادادی غفلت شده، اما بحث خودسوزی که در خبر‌ها آمده صحت ندارد چرا که زغال سنگ استخراجی در صنایع استفاده می‌شود و مشتری خود را دارد و زغال سنگ‌های زیرزمین هم امکان خودسوزی ندارد.

دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران گفت: در سال جاری قیمت‌ها به‌شدت کاهش یافت و برخی از معادن به دلیل عدم توجیه اقتصادی، دچار افت تولید شدند که با این حال، جمع‌بندی نهایی درباره میزان دقیق کاهش تولید در پایان سال مشخص خواهد شد.